رضا مطلبی

مهمترین و تاثیرگذارترین فرد ایرانی در تاریخ تایلند، شیخ احمد قمی است که در روز شنبه مورخ ۱۴۰۳/۹/۳ مراسم ۴۲۰سالگرد گرامی داشت وی در دانشگاه تربیت معلم شهر آیوتایای تایلند برگزار شد.شیخ احمد قمی یکی از شخصیت اثرگذار تاریخی و از مفاخر و سرمایه‌های مشترک فرهنگی دو کشور ایران و تایلند است که معرفی و شناساندن ابعاد وجودی و شخصیتی وی به جامعه تایلندی و ایرانی نیازمند کار پژوهشی است که تاکنون از سوی مراجع ذیربط ایرانی به این موضوع توجهی نشده است. در همین چارچوب خاطر نشان می شود توسعه در تمام ابعاد سیاسی ،علمی، اقتصادی ،صنعتی و فرهنگی هر کشور بدون پرداختن به امر پژوهش با موفقیت چندانی همراه نخواهد بود، در واقع پژوهش موتور محرک پیشرفت و توسعه پایدار در هرکشور به شمار می‌آید؛ اگر پژوهشی نشود، دانش بشری افزایش نخواهد یافت و دچار سکون و رکود خواهد شد.
بدون انجام پژوهش امور فوق الاشاره از پویایی و نشاط لازم برخوردار نخواهد بود، همه آنچه به عنوان پیشرفت علوم در دوره‌های گوناگون تاریخ می‌شناسیم، حاصل تلاش افرادی بوده که در کار خود رویکردی پژوهشی داشته‌اند.
مع الوصف ۴۲۰ سالگرد مراسم گرامیداشت این شخصیت ممتاز ایرانی که به امانت داری و صداقت مشهور است با قرائت آیاتی از قرآن کریم آغاز شد و با اهدای تاج گل توسط شرکنندگان در این مراسم به مقبره شیخ احمد ادامه یافت.
سخنران این مراسم به ویژه جناب آقای دکتر ناصرالدین حیدر سفیر محترم جمهوری اسلامی ایران در تایلند با اشاره به نقش برجسته شیخ احمد در تاریخ و فرهنگ تایلند بر رابطه دوستانه دو ملت در طول قرن‌های متمادی تاکید داشتند.
شیخ احمد، بازرگان و روحانی شیعه ایرانی، در سال 1543 در شهر قم متولد شد. او در سال 1605 به شهر آیوتایا، پایتخت پیشین تایلند، مهاجرت کرد و پس از مدتی توانست در سایه مدیریت و درایت خود به یکی از مقامات عالیرتبه در دربار پادشاه تبدیل شود. شیخ احمد در دوران سلطنت شش پادشاه در آیوتایا خدمت کرد و به دلیل اعتماد آنان، مقام های مختلف در حد مشاور پادشاه و صدر اعظم را بر عهده داشت.
در دوره شیخ احمد، درباریان و آداب و رسوم آنان تحت تاثیر ایرانیان قرار گرفتند. پادشاهان سیام در لباس پوشیدن، غذا خوردن و سبک­های معماری از فرهنگ ایرانی تاثیر پذیرفتند و به طور مرتب با ایرانیان دیدار می‌کردند.
شیخ احمد با یکی از بانوان خاندان سلطنتی آیوتایا ازدواج کرد که ثمره این ازدواج، دو پسر و یک دختر بود. امروزه نوادگان او، دو خاندان معروف تایلندی به نام های چولا و بونناگ را تشکیل می دهند.
شیخ احمد در سال 1631 میلادی در سن 88 سالگی درگذشت. آرامگاه او که به معماری ایرانی-اسلامی مزین شده است در دانشکده تربیت معلم آیوتایا در 80 کیلومتری بانکوک قرار دارد.
آیوتایا با داشتن معابد، کاخ ها، مناظر طبیعی، صنایع دستی و به ویژه مقبره شیخ احمد که یکی از جاذبه‌های فرهنگی پرافتخار برای ایرانیان است می‌تواند مقصد مناسبی برای گردشگران ایرانی باشد.
جمال شورجه، نویسنده و کارگردان سینما، سال ها قبل قصد داشت با ساخت فیلم شیخ احمد، نقش ایرانیان در فرهنگ و تمدن شرق آسیا را به تصویر بکشد اما متاسفانه این طرح به سرانجام نرسید.
ساخت فیلم های داستانی و مستند در مورد این شخصیت بزرگ ایرانی که بیش از چهارصد سال قبل به دربار پادشاهان تایلند راه یافت در حفظ میراث فرهنگی مشترک ایران و تایلند اهمیت زیادی دارد و موجب نزدیکی و شناخت بیشتر مردم دو کشور از یکدیگر خواهد شد.